Biện pháp này giúp giảm thiểu bệnh héo xanh trên hoa cúc và hoa vạn thọ, đồng thời bảo đảm an toàn cho môi trường, có thể triển khai rộng rãi tại các vùng trồng hoa.
Hoa cúc (Chrysanthemum sp.) và hoa vạn thọ (Tagetes papula L.) đều có giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên, trong canh tác hai loài cây này, tác nhân vi khuẩn Ralstonia solanacearum gây triệu chứng héo xanh thường xuyên xuất hiện và gây hại ở mức độ cao. Đây cũng là loài vi khuẩn có khả năng tấn công hơn 200 loài thực vật thuộc 50 họ khác nhau và được xếp thứ hai trong danh sách các tác nhân gây bệnh nguy hiểm nhất trên cây trồng. Mầm bệnh lưu tồn trong hom, củ giống và trong đất, khi xâm nhiễm vào cây trồng thường phát triển quần thể trong bó mạch dẫn cây trồng, cản trở quá trình vận chuyển nước, dẫn đến cây héo và chết.
Trong đề tài “Xây dựng biện pháp kiểm soát bệnh héo xanh do vi khuẩn trên hoa cúc và hoa vạn thọ bằng vi khuẩn vùng rễ tại thành phố Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp”, Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp TP Sa Đéc đã thực hiện đề tài tiến hành phân lập dòng vi khuẩn gây bệnh héo xanh trên cây hoa cúc và hoa vạn thọ, thu được 10 dòng, đặt tên từ RC1 đến RC10; và 10 dòng vi khuẩn gây bệnh héo xanh trên cây hoa vạn thọ, đặt tên từ RM1 đến RM10. Trong đó, dòng vi khuẩn RC8 được ghi nhận khả năng gây hại cao nhất trên cây hoa cúc, và dòng RM4 gây hại nhất trên cây hoa vạn thọ. Bên cạnh đó, khi xem xét khả năng kháng thuốc hóa học thì dòng RC7 (trên cây hoa cúc) và dòng RM3 (trên cây hoa vạn thọ) có khả năng cao nhất.
Thử nghiệm hiệu quả kiểm soát bệnh trên cây cúc. Ảnh: NNC
Đồng thời, đề tài phân lập được 203 dòng vi khuẩn từ cơ chất vùng rễ cây hoa, đặt tên từ BC1 đến BC203. Trong khi đó, trên cây hoa vạn thọ, có 98 dòng vi khuẩn từ cơ chất vùng rễ cây được phân lập, đánh tên theo ký hiệu từ BM1 đến BM98. Sau khi tiến hành sàng lọc khả năng đối kháng trong ống nghiệm, ba dòng BC49, BC88, BC137 (từ vùng rễ cây hoa cúc) được ghi nhận có khả năng đối kháng cao nhất đối với RC8, và RC7. Tương tự, ba dòng BM5, BM27, BM43 (từ vùng rễ cây hoa vạn thọ) được ghi nhận có khả năng đối kháng cao nhất đối với RM4, và RM3.
Khảo sát trong điều kiện nhà lưới ghi nhận dòng BC137 có khả năng kiểm soát bệnh héo xanh trên cây hoa cúc nhanh nhất. Trong khi đó, dòng BM27 được ghi nhận có khả năng kiểm soát bệnh héo xanh cao nhất.
Tiến hành đánh giá khả năng kiểm soát ở điều kiện ngoài đồng có lây nhiễm bệnh nhân tạo, dòng BC137 được ghi nhận có khả năng giảm hơn 50% mầm bệnh héo xanh trên cây hoa cúc, cao hơn so với áp dụng xử lý thuốc hóa học. Trên cây hoa vạn thọ, việc áp dụng BM27 cũng cho hiệu quả giảm bệnh đạt trên 50%, cao hơn xử lý thuốc hóa học khi lây nhiễm dòng RM3, và tương đương thuốc hóa học khi lây nhiễm dòng RM4.
Khi tiến hành đánh giá khả năng kiểm soát ở điều kiện ngoài đồng không lây nhiễm bệnh nhân tạo, hiệu quả giảm bệnh của dòng BC137 và BM27 vẫn đạt trên 50% và cao hơn so với áp dụng xử lý thuốc hóa học.
Thử nghiệm hiệu quả kiểm soát bệnh trên cây vạn thọ. Ảnh: NNC
Đề tài đã định danh dòng BC137 là Bacillus subtilis, và dòng BM27 là B.amyloliquenfaciens. Cả hai đều thuộc nhóm tác nhân sinh học có mức an toàn sinh học cấp 1, nghĩa là không nguy hiểm đối với sức khỏe người, động vật và môi trường sinh thái. Từ đó, nhóm sản xuất chế phẩm vi sinh từ BC137 và BM27 để kiểm soát bệnh héo xanh trên cây hoa cúc và hoa vạn thọ với hiệu quả khá cao, từ 74 - 79% (khi xử lý RC8), 64 – 72% (khi xử lý RC7), 67 - 73% (khi xử lý RM4) và 58 - 68 % (khi xử lý RM3).
Đề tài đã được Sở KH&CN Đồng Tháp nghiệm thu, kết quả đạt. Quy trình sản xuất chế phẩm kiểm soát bệnh héo xanh và quy trình kỹ thuật kiểm soát bệnh héo xanh do vi khuẩn trên cây hoa cúc và cây hoa vạn thọ của nhóm đã được triển khai nhân rộng tại một số vùng trồng hoa chủ lực của tỉnh.
Nguồn: Kiều Anh - khoahocphattrien.vn